اثرات تلویزیون بر کودکان ابعاد گستردهای دارد و همیشه باعث نگرانی والدین است. با ورود گستردهتر ابزار دیجیتال به فرهنگ خانوادهها، این اثرات دامنهی بیشتری یافتهاند. با این وجود هنوز سؤالی وجود دارد؛ آیا اثرات تلویزیون بر کودکان منفی است یا فواید مثبتی نیز دارد؟ در این مقاله از بیاتوعروسی “راهنمای معرفی باغ تالار عروسی“، از موضوع بیشتر خواهیم گفت تا تصمیم درستی درباره آن بگیرید.
اثرات تلویزیون بر کودکان بحثی طولانی و قدمت دار است. از سالهایی که جعبهی جادویی پایش به خانههای ما باز شد سالهای زیادی نمیگذرد. در گذشته برنامههای تلویزیونی محدود بودند و تماشای یک کارتون یا فیلم میتوانست لذتی بزرگ به حساب بیاید. تکنولوژی اما در این سالها به سرعت رشد کرد و برنامههای تلویزیونی به اقیانوسی وسیع تبدیل شدند.
چیزی نگذشت که ابزارهای دیجیتال نیز با نمایش انواع محتواها از راه رسیدند تا سفره سرگرمی و تفریح کامل شود. حالا اگر کودک شما بخواهد 24 ساعته در 365 روز سال را پای تلویزیون و تبلت بنشیند برای او برنامههای جدید و متنوعی وجود دارد. حتماً شما هم با ما موافق خواهید بود که این تصوری وحشتناک است و آسیبهای مخرب بسیاری را در پی دارد.
حتما بخوانید: راههای درمان جوش و جای جوش فقط در یک هفته
از سوی دیگر پدر و مادرها مشغلههای روز افزونی دارند و گاهی برای ساکت نگه داشتن فرزندان خود دست به دامن تلویزیون میشود. جادوی تلویزیون اثرگذار است و کودکان را سرگرم میکند؛ اما این سرگرمی چه تاوانی دارد؟ خیلی از کارشناسان نیز در این مسیر به بیراهه رفتهاند و از تلویزیون و رسانههای دیجیتال غولی بی شاخ و دم ساختهاند. تلویزیون و محتواهای بصری در کنار آسیبزا بودن، کاربردهای متفاوتی دارند. مطلبی که در این میان نادیده گرفته میشود، نقش مدیریتی والدین فرزندان است. پدر و مادر با توجه و حوصله خود میتوانند اثرات تلویزیون بر کودکان را به سوی مزایایش سوق دهند.
تمام کارشناسان اعتقاد دارند که تماشای تلویزیون بر مغز، فرهنگ، رفتار و ابعاد مختلف زندگی اثر میگذارد. دولتمردان و سیاستمداران و بسیاری از بیزینسها این قدرت را درک کردهاند و از آن بهره میبرند. در عصر ما حتی تولید محتوای تصویری در دست قشر خاصی از هنرمندان نیست و هر کسی با هر سلیقهای چیزی برای تماشا کردن تولید میکند. این مسئله علاوه بر اثرات منفی تلویزیون، میتواند از نظر فرهنگی نیز آسیب رسان باشد. با این وجود شرایط برای والدین سختتر است و باید تدابیر خاصی را در نظر بگیرند. در ادامه اثرات منفی تماشای تلویزیون را بررسی میکنیم.
حتما بخوانید: حفظ حریم شخصی در روابط و زندگی مشترک
تحقیقات بیمارستان سیاتل آمریکا ثابت کرده است که حتی تماشای برنامههای آموزشی در تلویزیون و موبایل برای کودکان زیر 4 سال آسیبرسان است. در این بازه سنی مغز کودک باید زمان بسیاری را برای تجسس، کشف محیط و تعامل با دیگران بگذارد؛ تماشای تلویزیون در این سن مانند خوردن خوراکیهای اصلی به جای وعدههای غذایی است که به شدت به کودک آسیب میزند. فعالیتهای فیزیکی در این سن باعث افزایش هوش کودک میشوند و تماشای مداوم تلویزیون از تماس کودک با اشیا و یادگیری کار با ابزار میکاهد.
رشد هوش اجتماعی، هیجانی و فکری کودک با بازیها و فعالیتهای پویای او ارتباط مستقیم دارد. در زمان تماشای تلویزیون ، کودک از تمامی این تجربهها و آموختهها محروم خواهد ماند. قدرت تکلم کودک نیز بر اثر تماشای تلویزیون به این دلیل که تکلم و حرف زدن را با تقلید از والدینشان میآموزند، تحت تأثیر قرار میگیرد.
وقتی کودک در اثر تماشای برنامه تلویزیونی میخندد ولی خندهای در پاسخ خود دریافت نمیکند، این مسئله بر روی هوش اجماعی و شناخت روحی و روانی کودک اثر منفی میگذارد. یک برنامه تلویزیونی به هیچ وجه نمیتواند ارتباطی دو طرفه را برقرار کند. کودکانی که عادت به تماشای برنامه تلویزیونی دارد، در دوران مدرسه به شنوندههایی تبدیل میشوند که هیچگونه فعالیت چالشی ندارند.
لیست باغ تالارهای تهران
آمار و تحقیقات نشان میدهند که کودکان پنج تا شش سال به طور متوسط 22 ساعت در هفته به تماشای تلویزیون میپردازند. آنها شخصیتهای فیلم و کارتونها را الگوی خود قرار میدهند و سعی دارند مانند آنها رفتار کنند. اگر این الگو سازی بر اساس اصول صحیح تربیتی باشد، حتماً نتیجهی مثبتی در پی دارد. از سوی دیگر نظارت والدین در این سن بر کودکان کاهش مییابد و در صورت وجود محتوای نامناسب، عاملی برای جبران ضرر وجود ندارد.
از سوی دیگر کودکان در این سن غرق در دنیای خیالی میشوند و آن را باور میکنند. اتفاقات و ماجراهای برنامهها تلویزیونی ممکن است در ذهن کودکان ماندگار شود. برنامههای ترسناک و خشن هم قطعاً خسارتهای جبران ناپذیری به ذهن و روح کودکان وارد کنند.
رفت و آمدهای خانوادگی بر رشد کودکان تأثیرات بسیاری میگذارند. این رفت و آمدها کودکان را اجتماعی میکنند و هویت شخصی او را میسازند. اعتیاد کودکان به برنامههای تلویزیونی ممکن است که کودکان از رفتن به مهمانیها خودداری کنند. کودکانی که در جمع خانوادگی قرار نمیگیرند در آینده برای ورود به جامعه دچار مشکل خواهند شد.
همچنین بخوانید: از کجا بفهمیم عاشق شدیم؟
در ادامه تأثیرات منفی تماشای تلویزیون را به شما خواهیم گفت:
بازیها و فعالیتهای بدنی باعث رشد جسمی و ذهنی کودکان میگردند. تماشای طولانی مدت تلویزیون به عنوان یک فعالیت منفعل، باعث بیماری چاقی میگردد.
بازیها و فعالیتهای اجتماعی شخصیت کودک را رشد میدهند و او را برای حضور فعال در جامعه آماده میکنند. تماشای زیاد تلویزیون فرصت این ارتباطات را از کودک شما میگیرد و او را به فردی خجالتی و جامعه گریز تبدیل میکند.
سالهای ابتدایی زندگی نقشی اساسی در روند رشد مغز دارند. تحقیقات نشان میدهند که تماشای بیش از حد تلویزیون تواناییهای شناختی مرتبط با حافظه کوتاه مدت، توانایی خواندن، مهارتهای ریاضی و مهارتهای زبانی کودک را دچار مشکل میکند. یک مطالعه دانشگاهی ثابت کرد که تماشای بیش از دو ساعت تلویزیون در روز میتواند مشکلات رفتاری بسیاری را در کودک به وجود بیاورد.
خشونت و بدآموزیها برنامههای تلویزیونی تأثیر بسیار جدی در رفتار کودک باقی میگذارد. اثر بد این محتواها گاهی بلافاصله و گاهی پس از سالها در رفتار کودکان خود را نشان میدهد. حتما بخوانید: چگونه با شوهر خود رفتار کنیم؟
کودکان با دید واقع بینانه درباره دنیای بیرون میتوانند رفتار درستی داشته باشند. بعضی از فیلمهای ترسناک و خشن باعث ایجاد حس ترس از دنیای بیرون میگردند. این ترس به کودکان بسیار آسیب میرساند و رشد شخصیتی آنها را کند میکند.
برنامههای تلویزیونی با تبلیغات گسترده بمب باران شدهاند و این تبلیغات گاهی با هدف تحت تأثیر قرار دادن کودکان شما تولید میشوند. کودکان از ماهیت تجاری آن تبلیغات اطلاعی ندارند و به مصرف گرایی افراطی متمایل میشوند. این مصرف گرایی بر شخصیت کودک اثر منفی دارد و باعث استفاده افراطی از برخی مواد ناسالم میگردد.
تماشای تلویزیون در ساعات طولانی و از فاصله نزدیک بینایی کودکان را با مشکل جدی مواجه میکند.
تلویزیون رسانه قدرتمندی است که میتواند هر خیالی را به واقعیت تبدیل کند. در ابتدای کار این رسانه مانند نعمتی بدون ضرر نمایش داده میشد اما خیلی سریع آسیبهای آن شناخته شد. شناسایی این آسیبها ردهبندی برنامههای تلویزیونی و سینمایی را برای سنین مختلف به همراه داشت. مسلماً برنامههایی با محتوای خشن، نقشهای جنسیتی نامناسب، زبان توهین آمیز و ... برای کودکان مناسب نیستند. با توجه به گسترده بودن برنامههای تلویزیونی ، امکان تماشای برنامههایی با محتوای خشن برای کودکان وجود دارد. تماشای این قبیل برنامهها میتواند آسیبهای جبران ناپذیری بر روح و روان کودکان باقی بگذارد.
کودکان وقتی در معرض برنامههای بزرگسالان قرار میگیرند، احساساتی از قبیل اضطراب، ترس، غم، خشم و... تجربه میکنند. آنها توانایی ذهنی و تجربه تجزیه تحلیل اینگونه برنامهها را ندارند و سؤالات بسیاری در ذهنشان شکل میگیرد. تماشای برنامههای تلویزیونی خشونتآمیز باعث افزایش رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان و احتمالاً خودکشی میشود. دیدن مسائل جنسی در برنامههای تلویزیونی و مصرف مواد مخدر باعث گرایشهای زودرس و افزایش تمایل به انجام فعالیتهای پر ریسک میگردد.
هیچ چیزی در جهان 100 درصد منفی و یا 100 درصد مثبت نیست؛ تنها رویکرد درست و عاقلانه شماست که نتایج را تعیین میکند. تلویزیون نیز به عنوان یک رسانه جمعی توانایی تأثیرات مثبت بسیاری را دارد. آموزش و فرهنگسازیهای مثبت در برنامههای تلویزیونی اثرات بلند مدت بسیاری میگذارد و سلامت جامعه آینده را تضمین خواهد کرد.
در ادامه برخی از تأثیرات مثبت برنامههای تلویزیونی را بررسی خواهیم کرد:
1- محتواهای آموزشی میتوانند آموزشهای درسی، هنری، فنی، علمی، تاریخی، جغرافیایی و ... را پوشش دهند.
2- برنامههای سرگرم کننده تلویزیونی در زمان محدود با توجه به رده سنی میتوانند مشغولیتی سالم برای کودکان باشند.
3- بازیها و ورزشها در رشد شخصیت کودکان بسیار اثر گذارند. برنامههای تلویزیونی میتوانند باعث آشنایی کودکان با ورزشها و بازیهای مختلف شوند و علاقه آنان را تحریک کنند.
4- آشنایی با فرهنگهای مختلف داخلی باعث اجتماعی شدن کودکان میشود. برنامههای تلویزیونی امکانات مناسبی برای این کار در اختیار دارند.
5- برنامههای تلویزیونی میتوانند الهام بخش کودکان باشند تا استعدادها و علایق خود را کشف کنند.
ترس در کودکان را چگونه کنترل کنیم؟
چه بخواهیم و چه نخواهیم، کودکان تماشای برنامههای تلویزیونی را دوست دارند و اگر پدر و مادر بر آنها نظارت نداشته باشند این کار را طولانی مدت انجام میدهند. شما به عنوان پدر و مادر مسئولیت دارید که برای آنها خط قرمزهایی را وضع کنید. این خط قرمزها آداب تماشای تلویزیون را شکل میدهد و از کودکان شما در برابر آسیب محفاظت میکنند.
اگر برای تفریح و آموزش کودکان خود برنامههای خوبی داشته باشید، لازم نیست که همیشه برای سرگرم کردن آنها دست به دامن این جعبه جادویی شوید. در ادامه برای شما آداب صحیح تماشای تلویزیون کودکان را آوردهایم:
1-برای آنها برنامهای مناسب را انتخاب کنید؛ یک برنامه خوب و مناسب برای کودکان باعث سرگرم شدن آنها میشود و کودک را به گوش دادن و سؤال پرسیدن تشویق میکند. برنامههای مفید به او کمک میکند تا دایره لغاتش را افزایش دهد، احساس خوبی را به کودک منتقل و عقاید، نظرات و آموزشهای خوبی را به فرزند شما ارائه میکند.
2-برنامه تلویزیونی را با توجه به سن کودک انتخاب کنید. برنامههای تلویزیونی هم مانند کتابها رده بندی سنی دارند و باید آگاهانه انتخاب شوند.
3-زمان تماشای تلویزیون کودکان را محدود کنید. نباید دست کودکان را باز بگذارید تا هرچقدر دوست دارند تلویزیون تماشا کنند. این زمان زیاد، فرصت انجام کارهای مفید را از آنها میگیرد.
4-تماشای تلویزیون را به فعالیتی تعاملی تبدیل کنید. بعضی از برنامهها را در کنار کودک خود تماشا کنید و با او درباره آن گپ بزنید. سؤال پرسیدن، مقایسه کردن و توضیح دادن برخی مسائل در کنار تماشای برنامه تلویزیونی این فعالیت را از حالت منفعلانه خارج میکند و ضرر آن را کاهش میدهد.
5-سبک برنامههای مورد علاقه کودک خود، علایق و استعدادهایش را کشف کنید. به کتاب فروشی یا کتاب خانه بروید و کتابهایی مرتبط به آن را تهیه کنید. کودک خود را تشویق کنید تا با خواندن کتاب، نقاشی کشیدن و یا بازیهای خلاقانه، علایق خودش را گسترش دهد.
سایت بیاتو عروسی به عنوان اولین و بزرگترین مرجع معرفی خدمات عروسی در ایران است و شما عروس و دامادهای عزیز را در انتخاب بهترین و مناسبترین خدمات عروسی راهنمایی میکند. بیاتو عروسی با معرفی و راهنمایی بهترین خدمات عروسی شامل تالار عروسی، باغ تالار عروسی، تشریفات مجالس عروسی، آتلیه عکاسی، سالنهای زیبایی، مزون لباس عروس و لباس نامزدی، آرایشگاه داماد، کارت عروسی، مزون سفره عقد و تم عروسی، اجاره ماشین عروس، فروشگاه لباس داماد، گروه موسیقی و دی جی، شیرینی فروشی و گل فروشی در خدمت شما عزیزان قرار دارد. شما با جستوجو در سایت ما میتوانید مناسبترین خدمات مورد نظرتان را پیدا کنید و در وقت و هزینه خود صرفهجویی کنید.